Obezite; Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesi” olarak tanımlanmaktadır ve aynı şekilde beden kitle indeksinin 30 üzeri olması obezite olarak tanımlanmaktadır. Obezite bir çok kronik rahatsızlığa da sebep olmaktadır. Bariatrik cerrahi obezite için çok etkili bir tedavi yöntemidir.

Bariatrik cerrahi sonrası beslenme diyetisyenlerimiz tarafından düzenlenir. Ameliyatın türüne göre günler değişiklik gösterir, fakat aşamalar aynıdır. Kişinin beslenmesine dikkat etmesi başarılı bir kilo verimi için çok önemlidir.

Sağlıklı bir kilo verimi için yeterli makro ve mikro besinler her hasta için ayrı ayrı hesaplanır ve kişiye özel diyetler oluşturulur. Ameliyat sonrası kişi çok kısık beslendiği için vitamin-mineral takviyesi kesinlikle yapılmalıdır. Ameliyat sonrası tüketilen yiyecek ve içecekler ağırlık kaybını maksimuma çıkarırken reflüyü, erken tokluk hissini ve dumping sendromunu en aza indirmelidir. Dumping sendromu yaşanmaması için hastaların az az ve sık sık beslenmesi önerilmektedir. Bu hedefleri gerçekleştirmek için aşamalı diyet uygulanmaktadır.

Beslenme dört aşamalıdır;

• Sıvı Dönem

İlk aşama sıvı dönemdir. Kişi sıvı dönemde; su, şekersiz ve tanesiz komposto, sulandırılmış elma/vişne/ananas suları (şekersiz), yağsız et/tavuk suları, laktozsuz süt-kefir-yoğurt-ayran, probiyotik yoğurt, badem/soya sütü, kafeinsiz kahve, açık çay, rezene/melisa/papatya/zencefil gibi bitki çayları tüketebilir. En az 1,5 litre sıvı tüketilmelidir. En önemlisi ise protein tozudur. Çünkü kişi katı yiyeceklerle beslenemeyeceği için protein alımı çok düşük olmaktadır. Proteinden yetersiz beslenme sonucu kas kayıpları yaşanmaktadır. Bunu minimuma indirmek için hasta protein tozu kullanmalıdır. Bu dönemde her şeyin süzülüp tanesiz tüketilmesi gerekmektedir. Yağ, salça, soğan, sarımsak, baharatlar (az miktarda tuz ve kimyon hariç) gibi ürünler kullanılmaması gerekmektedir. Kafein alımı ilk aşamada istenmediği için kahve-çay tüketimi kafeinsiz olmalıdır. Gaz problemi yaşanmaması içinse süt ve süt ürünlerinin laktozsuz tercih edilmesi gerekmektedir. Çok küçük yudumlar alınmalı ve yavaş içilmelidir.

• Püre Dönem

Bu dönemde hastalar yedikleri besinler blenderize edilmiş veya yeterli sıvı ile sıvılaştırılmış besinlerden oluşmaktadır. Fakat omlet, ton balığı, iyice haşlanmış çok yumuşak et/tavuk bu diyete uygun değildir. Bu dönemde meyve ve sebze püreleri tüketilmektedir. Bu dönemde de aynı şekilde minimum 1,5 litre sıvı alınması gerekmektedir. Bu dönemde rafadan yumurta, laktozsuz süzme peynir veya lor peyniri, sebze püresi, meyve püresi, laktozsuz yoğurt-ayran-kefir-süt, şeker içeriği 10 gramı geçmeyen bebek mamaları ve en yine en önemlisi protein tozu tüketilmelidir. Sebze püresi yaparken yağ, salça, soğan, sarımsak ve baharatlar (tuz ve kimyon hariç) eklenmemesi gerekiyor. Meyveler içinse; sitrik asit içeren meyveler tüketilmemelidir, çünkü mideyi rahatsız edebilir. Hazır meyveli yoğurt/kefir de kullanmamalıdır çünkü bu gibi ürünlerde şeker miktarı yüksektir. Çok sıcak ya da çok soğuk besinlerden kaçınılmalıdır. Hangi besinin tolere edilebildiğinin iyi anlaşılması için bir öğünde sadece bir yeni besin denenmelidir. Günlük alınması gereken protein hedefi 60-80 gramdır.

İlginizi çekebilir –> Kolajen nedir

Bu noktada katı-sıvı ayrımının yapılması çok önemlidir. Ana öğünden sonra sıvı bir şey tüketilmesi için yarım saat beklenmesi gerekmektedir.

• Katıya Geçiş Dönemi

Bu dönemde artık hasta yavaş yavaş katı gıdalara geçmeye başlar. Çok iyi pişmiş balık/köfte/et/tavuk tüketmeye başlanır. Bu noktada kişi eğer tolere edebiliyorsa yapılan sebze yemeklerine az miktarda zeytinyağı, salça, soğan, sarımsak koyulmaya başlanabilir. Ancak bütün besinlerin (soğan, sarımsak,..) iyice pişmesi gerekmektedir. Kişi artık; yağsız/az yağlı peynirler, haşlanmış yumurta, zeytin, öğün başı 1 değişim yağa tekabul edecek şekilde 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, iyi pişmiş balık-köfte-et-tavuk, kıymalı/etli sebze yemekleri tüketemeye başlar. Günlük alınması gereken protein hedefi 60-80 gramdır.

• Katı Dönem

Sağlıklı beslenme önerileri doğrultusunda yavaş yavaş hastanın tolere edebilirliğine bağlı olarak öncelikle çiğ sebzeler (2. Ayda), daha sonra kurubaklagil ve kuruyemişler (3. Ayda), en sonunda ise (6. Ayda) tahıl grubu tüketimi teşvik edilerek planlama yapılmaktadır. Günlük alınması gereken protein hedefi 60-80 gram veya 1-1,5 g/kg/gün (ideal kilo) olmalıdır. Biyoyararlanımı yüksek protein kaynakları ön planda olacak şekilde bitkisel protein kaynaklarını dahil ederek protein gereksinmesi karşılanmalıdır. Genel olarak 6 ay boyunca herhangi bir sarkma yaşamamalı ve kas kaybını minimuma indermek amacıyla protein tozu kullanımı gerekmektedir.  Kişinin hayatına katı-sıvı ayrımını entegre etmesi de en önemli noktalardan biridir.

İlk aşamadan son aşamaya kadar kişinin olabildiğince probiyotik ağırlıklı beslenmesi de bağırsak sorunu yaşamamaları için çok önemlidir.

Bilgi sahibi olun –> Mide balonu sonrası beslenme