Bariatrik cerrahi sonrası saç dökülmesi çok sık karşılaştığımız bir problemdir. Bu problem hastalarda psikolojik olarak korku, endişe, agresif, sinirli ve mutsuz bir ruh hali yaratmaktadır.
Ameliyat sonrası genellikle 3. ve 9. aylar arasında daha sık görülen saç dökülmesi genellikle geçici bir durumdur. Bariatrik cerrahi hastalarının 1/3’ü saç dökülmesinden etkilenir. Bu durumun önlenmesi ya da geçirilmesinde beslenme oldukça etkilidir.
Yazı İçeriği
Saçın Büyüme Döngüsü
Saç foliküllerinin iki aşaması vardır. Bunlar; anagen (saç büyüme) evresi ve telogen (inaktif) evresidir. Tüm tüyler kendi döngüsüne anajen evresinde başlar. Bu evre papilladaki hücre bölünmesi ile kıl şaftının uzamasıyla saç kökünden yukarıya doğru uzayarak yeni bir büyüme gerçekleştirir. Anajen evresi genel olarak 3- 5 yıl sürer fakat 2 ile 10 yıl gibi uzun bir süreyi de kapsadığı literatürde yer almıştır. Anajen evresinde saç aylık olarak 1-1,5 cm büyüme gösterir. Saçın uzama evresi genetik, hormonal ve metabolik faktörlerden etkilenmektedir. Ayrıca saç dökülmesine mevsimsel değişikliklerin de çok etkili olduğunu bilinir. Saçın ikinci evresi olarak bilinen telojen evresinde saç bir süre büyümüştür. Büyüyen saç bu evrede dökülür. Hızlandırılmış ise bu işleme ‘telogen effluvium’ denir.
Bir bireyin telogen effluvium evresi yaşamasına sebep olan etkenler ilaçlar, ameliyat, ateş, doğum, hiper ve hipotiroidizm, yeme bozuklukları, düşük protein alımı, ağır metallerin toksisitesi ve bazı mineral- vitamin eksiklikleri; demir ve çinko gibi.
Özetler isek saç dökülmesinin birçok nedeni vardır. Bariatrik cerrahi operasyonu geçiren bireylerde ise hasta sıvı- püre- katı evrelerinde geçişleri zor tamamlamışsa, multivitamin ve protein takviyelerini yeteri miktarda almadıysa saç dökülmesi yaşama olasılığı oldukça yüksek hale gelir.
Saç Dökülmesinde Proteinin Önemi
Yeterli protein miktarını alamayan hasta enerjisiz de kalmış olur. Bu nedenle de saç dökülmesi doğrudan artar. Protein eksikliği; hipoalbunemi vücutta olumsuz bir etki bırakır. Kas kitlesinde azalma saç köklerinin güçsüzleşmesini ve bu nedenle dökülmesine de neden olur.
Bariatrik cerrahi ameliyatı geçirmiş hastalar ilk yıl fazla kalori tüketememektedirler. Ortalama olarak yıl sonuna doğru 800 kalori tüketebilen hastalar protein bakımından kaliteli proteinlere yönlendirilmelidirler. Bariatrik cerrahi hastalarının alması gereken protein miktarı ilk zamanlarda en 60 gramdır. Bu protein miktarı ilk aydan sonra arttırılmalı, katı gıdaya geçilmeden protein takviyeleri ile güçlendirilmeli, katı gıdaya geçildikten sonra ise kadınlarda günlük en az 80 gr erkekler de ise 100 gram kadar olmalıdır.
Son olarak saçın %80’i keratindir. Keratin demek protein demektir. Dolayısıyla eksik protein alımında saç dökülmesi artıyor ve yerine yeni saç oluşamıyor. Vücuda yeterli protein alımı hem saçın kalitesini hem de gürlüğünü etkilemiş oluyor.
Saç Dökülmesinde Demirin Önemi
Saç dökülmesi ve minerallerin ilişkisi incelendiğinde en önem arz eden mineral demirdir. Bariatrik cerrahi operasyon sonrası azalan porsiyonlar ile alınması gereken demir minerallerinin kısıtlanması saç dökülmesini doğrudan etkilemektedir. Bilhassa kadınlarda daha yaygın olarak görülen demir eksikliğinde serum ferritin düzeyi 40Ig altında ise ciddi miktarda saç dökülmesi görüldüğü saptanmıştır.
ilginizi çekebilir –> Metabolizmayı Hızlandırmanın Yolları
Saç Dökülmesinde Çinkonun Önemi
Vücudumuzda hücre yenilenmesini sağlayan çinko, saç sağlığımıza doğrudan etki eder. Çinko eksikliğinde saç yenilenemiyor ve böylelikle güçsüzleşerek dökülme meydana geliyor. Ayrıca saç dibinde gerekli olan yağın kalmasını sağlayarak saçı besleyen çinko eksikliğinde hem saç dökülmesi hem de tırnaklarda güçsüzleşme görülmektedir. Vücuda dışarıdan ek olarak takviye almak istediğinizde doktorunuza danışmalısınız. Besinlerden çinko alabilmek için kırmızı et, kümes hayvanlarının eti, ciğer, buğday rüşeymi, kabak çekirdeği gibi besinleri tüketebilirsiniz.
Göz atın –> Obezite Cerrahisinde Revizyon
Saç Dökülmesine Karşı Ne Yapılmalı?
Sağlıklı saçlar için her zaman en önemli etken sağlıklı beslenmedir. Bireyin sağlıklı saçlara sahip olabilmesi için mutlaka ameliyattan sonra diyetisyenin ve doktorun önerdiği multivitaminleri ve diyet listelerini birebir uygulaması gerekmektedir. Beslenme rutinine ıspanak, roka, pazı gibi koyu yapraklı yeşil sebzeler, ceviz, fındık, badem gibi kuruyemişler ve vakti geldiğinde C vitamini bakımından zengin meyveler eklenmelidir.
Bariatrik cerrahi operasyonu geçirmiş hastalarda saç dökülmesi geçici bir durumdur. Saç dökülmesi yaşayan hastaların panik yapmaması ve durumu daha da zorlaştırmamaya çalışması gerekmektedir. Kan tahlili yaptırarak doktorunuz ve diyetisyeniniz ile birlikte doğru vitamin-mineral alımı ve diyet listesi uygulamasıyla saç dökülmesinden kurtulabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Obezite Cerrahisi Sonrası