Bir diyetisyene gidip tartı ölçümü yaptırdığınızda size yağınızın, kasınızın ve vücut suyunuzun miktarını söyler. Yağ ve kas kütlesinden ziyade herkesin ilgisini vücut suyunun fazlalığı yani ödem çeker. Peki nedir bu ödem, gerçekten korkulacak bir şey mi? Gelin birlikte bakalım.

Ödem nedir?

Ödem; vücudumuzda sıvı tutulumu nedeniyle ayaklar, bacaklar, eller ve bilekler gibi bölgelerde şişlik oluşmasıdır. Vücudun herhangi bir yerinde de oluşabilir.

İnsan vücudundaki ortalama su yüzdeleri cinsiyete, yaşa ve ağırlığa göre değişebilir. Aslında vücut ağırlığınızın yarısından fazlası sudan oluşur.

Yıllar boyunca azalan su yüzdesi, yaşlandıkça daha fazla vücut yağına ve daha az yağsız kütleye sahip olmanızdan kaynaklanmaktadır. Yağlı doku, yağsız dokudan daha az su içerir, bu nedenle kilonuz ve vücut kompozisyonunuz vücudunuzdaki su yüzdesini etkiler.

Ödem nasıl oluşur?

Ödem oluşumu kişinin sahip olduğu hastalıklara, yediklerine, hormonlarına, hava durumuna ve harekete göre değişiklik gösterir.

Özellikle sıcak havalarda uzun süre oturmak ve ayakta durmak da ödem oluşmasına neden olabilir. Obezite ve hamilelik, ödem geliştirme riskini arttırır.

Sodyum tüketimi: Sodyumdan zengin besinleri tükettikçe vücutta tutulan sıvı miktarı artar; yani ödem oluşur. Özellikle ülkemizde tuz çok fazla tüketilmektedir. Tuz sodyum klorürden oluşur; bu demektir ki tuzun fazla tüketimi ödem oluşumunu sağlar.

Karbonhidrat tüketimi: Yüksek miktarda karbonhidrat tüketimi de vücutta sıvı tutulumunu arttırır. Çünkü karbonhidratlar suyla birlikte depolanır.

Hareketsizlik: Sedanter yani hareketsiz bir yaşama sahip olmakta sıvı tutulumunu arttırır.

Yetersiz sıvı alımı: Gün içinde yetersiz sıvı almakta ödemi oluşturmaktadır. Günlük aldığınız sıvı miktarı çok önemlidir.

Ödeme Neden Olan Hastalıklar ve İlaçlar

Ödeme neden olabilecek bazı hastalıklar şunlardır;

• Kalp hastalıkları
• Böbrek hastalıkları
• Karaciğer hastalıkları
• Bazı enfeksiyonlar
• Şiddetli alerjik reaksiyonlar
• Kronik venöz yetmezlik

Peki ne kadar su içmeliyiz?

Avrupa Gıda Güvenliği Konseyi (EFSA)’ya göre kadıların ortalama 2 litre, erkeklerinse ortalaam 2,5 litre tüketmeleri gerekiyor.

Yeterince su tüketip tüketmediğinizi aşağıdaki görselden idrar renginizi seçip

anlayabilirsiniz. 1 ve 2 numaralı renk istediğimiz renktir.

İlk 2 kutucuki renkler bizim hedef renklerimiz. Ortadaki 2 renk susuz kaldığınızı gösterir. Son 2 renk ise aşırı susuz kaldığınızın göstergesidir.

Ödemi Nasıl Atarız?

Öncelikle yapılması gereken ödemin bir hastalıktan mı yoksa tüketilen gıdalardan kaynaklı mı olduğunu bulmaktır. Eğer hastalık kaynaklıysa bir hekime danışılması gerekmektedir. Lenfödem gibi bir durum söz konusuysa varis çorapları faydalı olabilir. Eğer tüketilen yiyeceklerden kaynaklıysa;

• tuz alımını azaltmak
• bol su tüketmek
• tuz oranı yüksek paketlenmiş ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak
• sağlıklı yiyecekler yemek
• hareketsizlik nedeniyle şişmeyi önlemeye yardımcı olabilecek orta düzeyde egzersiz yapmak
• tütün ürünlerinden ve alkolden kaçınmak
• potasyumdan zengin beslenmek (sodyum-potasyum dengesi ödem oluşumu için çok önemlidir, potasyumdan zengin beslenmek ödem atımı için önemlidir)
• diüretiklerden yararlanılabilir.

Diüretikler

Diüretikler vücudun aşırı sıvıdan, özellikle su ve sodyumdan kurtulmasına yardımcı olur. Çoğu böbrekleri idrara daha fazla sodyum atması için uyarır. Diüretikler sodyumu uzaklaştırdığında, vücut da suyu dışarı atar.

Ödem Atabilmek İçin 11 Madde

Aşağıda yazılı olan bitkiler idrar söktürücü olarak kullanılmaktadır. Ama bu bitkiler diyetisyen ya da doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Doğal olan her şey çok sağlıklıdır diye düşünülür ama burada kullanılan ürünlerin güvenilir olması, miktarları ve tabi ki kişilerdeki rahatsızlıkların ne olduğu çok önemlidir.

• Isırgan Otu (Urtica dioica)

Potasyumdan zengindir, böylelikle ödem atmaya yardımcı olur. Böbrek fonksiyonlarını destekler.

• Karahindiba (Taraxacum officinale)

Karahindiba bitkisi böbrek aktivitesini arttırır ve idrara çıkma sıklığını arttırır.

• Atkuyruğu Otu (Equisetum arvense)

Bir fincan kaynatılmış su içerisinde 15 dakika bekletilir ya da soğuk su içerisinde bir gece bekletilerek de kullanılabilir. Bacaklarda ödemi atıcı olarak, romatoit artrit ve artrozda görülen ödemlerde de yararlıdır.

• Kiraz Sapı (Prunus avium)

Kiraz sapı çok iyi bir ödem atıcıdır.

• Mısır Püskülü (Zea mays)

Mısır püskülü çok iyi bir ödem atıcıdır. Böbrek taşı veya kumu dökmeye çalışan bireyler için iyi bir seçimdir.

• Maydanoz (Petroselinum crispum)

Bir fincan kaynatılmış su içerisinde 15 dakika bekletip süzüp, daha sonrasında soğuk içilmelidir. Soğuk içilirse daha iyi diüretik etki gösterir. Maydanoz tohumu da soğuk su içerisinde bekletilip gün içerisine bölünerek içilirse o da ödem atımına yardımcı olur.

Ama dikkat edilmesi gereken bir nokta var. Maydanoz halüsinojenik bir etkisi bulunmakta. Çok fazla miktarda tüketmek halüsinasyon görmenize neden olur.

Hamile kadınlarında dikkat etmesi gerekmektedir çünkü rahim kaslarının gevşemesini sağlamaktadır.

• Ölmez otu (Helichrysum sp.)

İyi bir diüretiktir. Ancak kan şekeri düşürücü etkisi olduğundan özellikle şeker ilacı kullanan bireylerin dikkat etmesi gerekmektedir.

• Ardıç (Juniperus communis)

Ardıç bitkisi orta çağdan beri idrar söktürücü olarak kullanılmıştır. İyi bir diüretiktir.

• Yeşil Çay

Yeşil çay biliyorsunuz ki yüksek antioksidan içeriğine sahiptir. Özellikle de kanserden ve kardiyovasküler hastalılardan koruyucu özelliği bulunmaktadır. Güneşin zararlı ışınlarından korunmak için; güneşe çıkmadan yarım saat önce bir kupa yeşil çay içilmesi önerilmektedir. Aynı zamanda diüretik olan yeşil çay vücudunuzdaki fazla suyu yani ödemi atmanıza yardımcı olur.

10)Zencefil (Zingiber officinale)

Özellikle mide bulantıları için kullanılan zencefil çok iyi bir ödem atıcıdır. Antienflamatuvar özelliklerinden de kaynaklı soğuk algınlığına da ço iyi gelmektedir. Ödem atmak için toz halinden ziyade taze bitkiyi kaynatarak çay halinde kullanmak gerekmektedir.

11) Bromelin

Bromelin ananasın içinde bulunan bir enzimdir, fakat bunu meyvesini yiyerek alamayız. Çünkü en çok sap kısmında bulunmaktadır. Antienflamatuvar özelliğe sahiptir. Ödem oluşumunu önler ve mevcut ödemleri azaltır. Güvendiğiniz bir markadan gıda takviyesi olarak alıp kullanabilirsiniz.

İdrar Söktürücü Diğer Gıdalar;

• Karpuz
• Üzüm
• Çilek
• Kereviz
• Kuşkonmaz
• Soğan
• Sarımsak

Potasyumdan Zengin Besinler

Yukarıda da bahsettiğim gibi potasyum içeriği yüksek olan besinler de ödem atmak için çok iyi bir seçenektir.

• Yeşil yapraklı sebzeler
• Kuruyemişler
• Kurubaklagiller
• Kuru meyveler
• Avokado
• Patates
• Somon balığı
• Muz