Tüp mide ameliyatı sonrası kaçak obezite cerrahisi konusunda hastaların endişe duyduğu konulardan biridir. Bilindiği gibi tüp mide ameliyatı 1990’lı yıllardan bu yana gerçekleştiriliyor. Ancak 2000’li yılların başlarında son şeklini aldı. Bu ameliyat ile obezite sorunu yaşayan çok sayıda hastanın ideal kilosuna kavuştuğu ve artık daha sağlıklı bir yaşam sürdüğü de biliniyor.

Kaçak konusu hastalarda büyük bir tedirginlik yaratıyor. Oysa tüp mide ameliyatlarında kaçak olma riskinin sadece % 2 ile % 3 dolaylarında olduğunu söyleyebiliriz. Bu ameliyatın ardından söz konusu problemin hangi belirtiler ile kendini gösterdiğine ve kimlerde daha çok görüldüğüne değineceğiz. Ancak öncesinde konuyu daha detaylı ele alalım.

Tüp Mide Ameliyatı Sonrası Kaçak Nedir?

En genel tanımı ile tüp mide ameliyatı sonrası kaçak ameliyatta dikilen yahut zımbalanan mideden sızıntı olmasıdır. Tüp mide ameliyatında yapılan işlem mideyi alt ucundan başlayarak uç kısmına kadar kesme ve dikilmesi işlemidir. Kaçak diye bahsedilen olay mideyi kesip tekrar dikilirken düzgün yapılmamasından dolayı yediğiniz yemeğin ve mide asidinin mide dışına kaçmasıdır.

Normal şartlarda yediğiniz yemek bir boru sistemi sayesinde ağızdan başlayarak mide duedonum (oniki parmak bağırsağı), ince bağırsak, kalın bağırsak ve en son rektumdan dışarı atılır. Bu boru sisteminin herhangi bir yerinde delik olursa yediğimiz yemek dışarı çıkar ve bu da karın içinde enfeksiyona sebep olur. Kısa bir örnek verirsek apandisit patlaması diye bilenen şeyle aynıdır.

Apandisit patladığında yediğimiz gıdalar karın içine sızar ve bu enfeksiyon fark edilmezse ölümle sonuçlanır. Bunun tek tedavisi iltihaplı apandisiti alıp kalın bağırsaktaki deliği kapatmaktır. Tüp mide ameliyat sonrası kaçaklarda da olay benzerdir. Yediğiniz gıda ve mide asidi karın içine kaçtığında enfeksiyon oluşur ve bu fark edilmezse apandisitten daha tehlikelidir çünkü midenin asidi çok daha tehlikedir.

Mide Küçültme Ameliyatı Sonrası Kaçak Belirtileri

Hastalar kimi zaman tüp mide ameliyatı sonrası kaçak olduğu anlaşılır mı ya da ne gibi belirtiler ortaya çıkar sorusunun yanıtını da merak ediyor. Hastaların kaçağı çok erken dönemde fark etmesi imkansızdır çünkü hastalar çoğu zaman belirtileri ameliyata bağlar. Tüp mide sonrası kaçakların ilk 12 saatte bilinmesinde en büyük etken nöbetçi olan hemşirenin tecrübesidir.

Bu tür ameliyatlarda doğal olarak doktor hastanede yatmamaktadır ve bütün bilgi hemşireler tarafından doktora bildirilmektedir. Tüp mide sonrası kaçakların ilk belirtisi nabzın artmasıdır. Hastanın ağızdan yeterince sıvı almamasına rağmen ve yeterince serum verilmesine karşın nabız artıyorsa kaçak belirtisidir. Ameliyatın 4-6 saatinde hastalar yürütülür(mobilize edilir). Hasta kendini yorgun hisseder ve yürümekte zorlanırsa bu ikinci belirtidir.

Ateş genellikle geç bulgu olarak birinci günde ortaya çıkar ve düşmeyen bir ateştir.  Antibiyotiklere rağmen ateş düşmez. Birinci gün sonunda kaçan sıvılar karın içindeki zarı etkiler ve enfeksiyon başlar. Bu durum hastaya karın ağrısı olarak yansır. Elbette bütün bu belirtiler sizin kan tablonuza yansır. Biz ekip olarak her şeye rağmen ameliyatın 6. ve 12 saatinde kan değerlerine bakıyoruz. Şayet siz tüp mide sonrası kaçağı ilk günden tespit ederseniz basit bir müdahale ile önlersiniz.

Bilgin olsun –> https://www.alidurmusobezite.com/tup-mide-ameliyati/

Tüp Mide Ameliyatında Kaçak Tedavisi Nasıl Yapılır?

Öncelikle tüp mide ameliyatı sonrası kaçak tespit edilirse tedavi edilebilir ve ölümler görülmez. Burada en büyük sorun kaçak olan hastayı taburcu etmek ve hastayı takip etmemektir. Geç kalınmış kaçaklar; geç kalınmış patlamış apandisit gibi ölümle sonuçlanabilir. Tüp mide sonrası kaçak tespit ettiğinizde ilk yapılacak olan ağızdan gıda alımını durdurmak olmalıdır. Kaçağın yeri endoskopik ve tomografi çekerek tespit edilebilir. Ayrıca karın içinde bir enfeksiyon varlığını da tespit etmek zorundasınız. Batın içinde enfeksiyon varsa radyolojik olarak boşaltmak gerekir. (Tabii bunun için ekipte iyi bir radyoloji doktorunun olması şart).

Enfeksiyonun boşaltılması bile kaçakların yarısını tedavi etmektedir. Daha sonra midedeki deliği kapamak için ya özel tıpa (piktail) kullanılabilir ya da mideye stent (özel boru) yerleştirilebilir. Bunları yaptıktan sonra radyolojik olarak kaçak olmadığını görüldüğünde hasta taburcu edilebilir. Tüm bunlar erken fark edilen kaçaklar için geçerlidir. Kaçak hasta taburcu olduktan sonra, ameliyattan iki hafta sonra ya da acillik olduktan sonra tespit edilirse süreç çok zorlu olacaktır.

Kaçak Riski Neden Oluşur?

Doktor

Yapılan tüp mide ameliyatı sonrası kaçak oluşmasının % 99 nedeni cerrahtır. Tüp mide ve bypass olacak hastalar bu ameliyata karar verip hastaneye geldiklerinde ameliyata engel olacak bir sorunları varsa ameliyat iptal olur. Bu ameliyatları diğer ameliyatlardan ayıran en büyük fark bu ameliyat acil bir ameliyat değildir.

Yani bir kanser, tümör veya bir apandisit ameliyatları yapmak zorundaysanız öncelik bu olmalıdır. Cerrah sıkıntı yaşayacağınızı düşünüyorsa ameliyatı iptal edebilir. Cerrahi tecrübe bu ameliyatlarda 200 tüp mide ameliyatı yaptıktan sonra oluşmaktadır. Bu alanda eğitimin şart olduğunu belirtelim. Cerrahın tecrübesi arttıkça kaçak riski azalmaktadır.

Ameliyat Hataları

Ameliyat sonrası kaçaklarda tecrübe eksikliği sonucu ortaya ameliyat hataları ön plana çıkmaktadır. Tüp mide ameliyatlarında midenin düzgün kesilmemesi sonucu boru şeklinde  olması gerekirken yanlış kesilmesi sonucu midenin genellikle katlantı olan yerde (insusura angularis) darlık oluşur ve bu hastada geçmeyen kusmalara sebep olur. Onun içindir ki bazı hastalar her yediğini kusarak çok zayıflarlar.

Darlık yemek geçişine izin vermediği için mide bir balon misali şişer ve en zayıf yerinden patlar(perfore olur). Erken tanı konursa midenin o bölgesi genişletilerek sorun çözülür. Şayet kusmalar devam ederse endoskopi yapıp sebebi araştırılmazsa bir hafta içinde mide kaçağı oluşur. Bazı doktorlar mide kaçak testinin gereksiz olduğunu ve bir anlam ifade etmediğini söyleseler de bizim gözlemimiz ameliyat esnasında test yapılmasının şart olduğunu göstermektedir. (Video 1 de seyredebilirsiniz.)  Ameliyat esnasında kaçak testi yapmak binde bir de olsa mide kaçakları önlemede hala en etkin yöntemdir.

Ameliyatlarda Kullanılan Malzeme

Ameliyat sonrasında kaçak oluşmasında en büyük etkenlerden biri kullanılan malzemedir. İnsanlarda maalesef yanlış bir algı var; her ameliyatta aynı malzemeler kullanılıyor. Bu bilgi bundan 10 yıl önce doğruydu. Çünkü tüp mide ameliyatları için üretilen malzemeler az kullanılıyordu. Zaman içinde tüm dünya da obezite mücadelesi arttı ve malzemeye ihtiyaçlar çoğalınca imitasyon malzemeler özelikle Çin’de üretildi. Kullanılan malzemelerin FDA (Amerika onayı) veya CE (Avrupa Birliği) gibi onayları bulunmamaktadır. Araştırmalar kullanılan malzeme kalitesinin önemini vurgulamaktadır.

Peki, doktorlar neden bu tür malzemeleri kullanmaktadır? En büyük etken bu malzemelerin çok ucuz olması ve maliyeti bu şekilde düşürmesidir. Fakat tüp mide kaçaklarının bu ameliyatın en büyük ölüm sebebi olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Cerrah bir hastanede çalışıyor ise hastanenin aldığı malzemeyi kullanmak zorundadır.

Doğal olarak da hastane yönetimi en ucuzunu almak ister cerrah tecrübesi ile bunu önleyebilir. Tüp midede kullanılan malzemelerin çoğu tek kullanımlıktır. Kullanılıp atılması gereken malzeme yıkanıp tekrar kullanıldığında enfeksiyon ve kaçak riski artmaktadır. Yine tek kullanımlık malzeme yerine (özelikle trokorlar)bazı hastanelerde malzemelerin aynısı yaptırıp yıllarca yıkayıp kullanmaktadırlar.

Yine hastane bünyesinde plazma denilen özel steril makinesini bulunması şarttır. Çünkü günümüzde çoğu malzeme bazı solüsyonlardan yapılmış sulara atılan malzemeleri steril ettiklerini düşünüp kullanmaktadırlar. Bu steril etme işi özel makinelerce yapılmalıdır. Hastaneler için bu da mali yükü artıran sebeplerdendir. Sonuç olarak ameliyatta hangi marka alet kullanacağını bilemeniz gerekmektedir.

Merak edenler için –> https://www.alidurmusobezite.com/tup-mide-ameliyati-fiyatlari/

Kaçak Riski Kimlerde Daha Çok Görülür?

Kaçakların oransal anlamda kişilere bağlı olmadığını belirtelim. Ameliyat öncesi endoskopi yapıldığı için midede herhangi bir hastalık varsa ameliyat iptal edilir. Bu sonunun cevabı her tüp mide ameliyatı olanda oran aynıdır. Çünkü kesilen ve dikilen mide her insanda aynı anatomiye sahiptir. Biz hiçbir zaman hastalıklı bir mideyi ameliyat yapmıyoruz.

Tüp Mide Ameliyatında Kaçak Testi Nasıl Yapılır?

Hastalarımızda tüp mide ameliyatı sonrası kaçak oluşmaması için testler ameliyat esnasında başlar. Ameliyatta esnasında iki test yapılır.

• Ameliyat esnasında hastanın karnı izotonik dediğimiz su ile doldurulur ve hastaya ağız yolu ile hava verilir. Hava ile dolan midede herhangi bir delik varsa dışarıya çıkar. Siz cerrah olarak bunu görürseniz kaçak bölgesine bir dikiş atarak olayı sonlandırırsınız.
• Hastaya ağız yolu ile metilen mavisi dediğimiz bir boyalı su verilir. Yine mide bu su ile dolar ve dışarıya mavi su gelirse kaçak var demektir.

Ameliyat sonrası hastanede yatarken hastaya üç test yapılır.

• Günlük olarak hastanın kanında CRP (C Reaktif protein) bakılarak mikrop artışı takip edilir. İlk gün artan CRP daha sonraki günlerde düşer.
• Hasta ameliyat sabahı yine boyalı su içer. Direninden mavi su gelirse kaçak var demektir.
• Hasta radyolojik olarak değerlendirilir.

Ayrıca hasta taburcu olduktan sonra 1.hafta içinde bir test yapılır. Hasta kontrole gelmeden kan testi yaptırılır, CRP ve WBC bakılır. Taburcu olduğu değerle karşılaştırılır, yükselme varsa kaçaktan şüphelenilir.

Sonuç olarak hastaya 6 test yapılır. Tüp mide sonrası kaçaklar 1.3.5.7. günlerde ortaya çıkar. Bazı müellifler geç kaçaklardan bahsetseler de bunlar çok ama çok nadir vakalardır. Sizde kaçak varsa bunun sebebi ameliyatla ilgilidir yani birinci haftadan sonra kolay kolay kaçak olmaz. Konuya dair sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.

 

Konu ile alakalı yabancı kaynaklar:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/risks-of-gastric-bypass-surgery-anastomotic-leaking

 

Detaylı bilgi için bizlere ulaşabilirsiniz:
Sabit Tel: 0212 230 20 08
Cep Tel: 0505 120 82 62