Anal fistül makatın iç yüzü ile makat dışındaki deri arasında normal olmayan bir bağlantı şeklinde açıklanabilir. Sadece tek bir kanal şeklinde olabilen anal fistül kimi zaman birkaç farklı kanal şeklinde de ortaya çıkabiliyor. Anal fistülde kanalların geçtiği yerlerin ve oluştuğu bölgelerin son derece önemli olduğunu belirtmeliyiz. Bu bölgede hayati anlamda da önemli olan kaslar bulunuyor. Dolayısıyla bu kasların fistülden ne oranda etkilendiği de son derece önemlidir.

Fistülün oluşması durumunda sürekli olarak bir iltihap akıntısı meydana gelebilir. Çoğu zamanda bu sorunun kendiliğinden düzelmesi beklense de kendi kendine geçme olasılığı son derece düşük bir rahatsızlık olduğunu belirtmeliyiz. İşte bu nedenle mutlaka en kısa zamanda tanı konması ve tedavinin de yapılmasına ihtiyaç olur. Tedavinin nasıl yapıldığını, nasıl tanı konduğunu ve bu rahatsızlığın belirtilerini detaylı bir şekilde aktaracağız. Ancak öncesinde fissür ve fistül nedir sorusunun yanıtını aktaralım.

Fissür ve Fistül Nedir?

Fissür ve fistül, telaffuzlarının da birbirine benzemesi nedeniyle sıklıkla karıştırılan hastalıklardır. Bu iki rahatsızlık aynı bölgede meydana geliyor olsa da birbirinden çok farklı hastalıklardır. Anal fissür en genel tanımı ile anal kanalın zorlanmasından kaynaklı olarak ortaya çıkan(makatta yırtık) çatlaklardır. Ciltte oluşan derin çatlaklar nedeniyle kalın bağırsağın son bölümünde yer alan kaslar da açığa çıkabilir. Bu rahatsızlık, hemoroid problemi yaşayanlarda ya da uzun süreli kabızlık problemi olanlarda daha sık görülüyor. Belirtileri ise kısaca ağrı, kanama, kaşıntı ve şişlik olarak sıralanabilir. Bu semptomlar arasında en sık yaşananı ise dışkılama sırasında ağrı yaşanmasıdır. Bu ağrı kaslardaki kasılmadan kaynaklanır. Söz konusu rahatsızlık akut ve kronik olmak üzere iki farklı grupta ele alınır.

Anal fistül ise daha önce de söz ettiğimiz gibi makat bölgesindeki iltihaplanmadan kaynaklı olarak ortaya çıkmaktadır bunu hasta makat bölgesinde abse sonucu agrı olmaktadır.Zaman içinde bu abse boşaltılarak hasta rahatlasada ilerde fistülün ilk belirtisidir.  Makat bölgesinin hemen dışında meydana gelen kanallar ya da delikler şeklinde kendini belli eder. Bu bölgede çatlaklar da meydana gelebilir ve enfeksiyon gelişebilir. Bu da apseleşmeye yol açabilir. Çoğunlukla basit bir muayene ile tanı konabiliyor. Dolayısıyla hastaların normal olmayan bazı durumları fark etmesi halinde derhal doktoruna başvurmasında fayda olacaktır.

Anal fissür ve fistül farklı hastalıklardır. Dolayısıyla tedavileri de farklı prosedürler ile uygulanır. Aralarında tek bir bağlantı bulunur buda ikisininde makat bölgesi hastalığı olmasıdır.

Anal Fistül Sebepleri Nelerdir?

Hastalar neden böyle bir sorun yaşadıklarını da merak ediyor. Anal fistülün en yaygın nedeninin anüste, cildin altında ve kaslar arasında bulunan bezlerin iltihaplanması olduğunu söyleyebiliriz. Genel olarak anal fistül nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Akut ishal ataklarının olması
• Yabancı cisim ya da sert dışkılama gibi nedenlerle meydana gelen travmalar
• İltihaplı anal fissürler
• İltihaplanan anal hematomlar
• Bağırsak parazitleri
• Makatta bulunan kıl kurtları
• Ülseratif kolit problemi
• Tüberküloz
• Bağırsak mantarları
• Kanser
• Karın içi alt bölge iltihapları
• Genital bölgede meydana gelen enfeksiyonlar
• Crohn -bagırsak iltihabı
• Divertikülit bağırsakta küçük torbacıkların iltihabı
• Tüberküloz
• Sebep olarak bağırsak iltihaplarından chron ve ülseratif kolitte ameliyat yapılmamalıdır sebebi altaki hastalık iyileştirmeden yapılsa bile fistül tekrar oluşur.

Anal Fistül Belirtileri

Anal fistül durumunda ortaya çıkan belirtiler her hastada aynı olmayabiliyor. Bu belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

• Makatta ve aynı zamanda makat çevresinde şişkinlik olması
• Makatta ağrı olması
• Makatta kaşıntı ve yanma olması
• Oturmakta güçlük çekme
• Makatta ve çevresinde kızarıklık olması
• Makattan dolgunluk hissi
• Makat çevresinde kötü kokulu ve kimi zaman da kanlı akıntı olması
• Yüksek ateş
• İdrar yaparken ağrı olması
• Kabızlık
• İç çamaşırda sarı lekeler

Bu belirtilerin herhangi biri ortaya çıktığında mutlaka doktora başvurmak gerekiyor. Zira yukarıda sıraladığımız durumlar tıbben normal kabul edilmez. Dolayısıyla hastaların bir sağlık sorunu olduğu düşüncesiyle doktora başvurması gerekir. Bu sayede bir an önce gerekli araştırmalar yapılabilir ve tanı konarak tedaviye başlanır.

Nasıl Teşhis Edilir?

Bu sağlık sorununun tanısının konmasında mutlaka ileri tetkikler yapılması gerekmez. Çoğunlukla yapılan muayene ile teşhis konulabilen bir rahatsızlık olduğunu söyleyebiliriz. Sadece akıntının kesilmesi durumunda ya da fistül deliğinin makatın içerisinde kaldığı durumlarda tanı konabilmesi için bazı görüntüleme tetkiklerine de ihtiyaç duyulur. Bu sayede çok daha sağlıklı bir şekilde tanı konması sağlanabilir.

Teşhis konması için tercih edilen tetkikler çoğunlukla MR ve kolonoskopi oluyor. MR ve kolonoskopi yardımı ile hastanın ne oranda yayılım gösterdiği belirlenebiliyor. Bununla birlikte füstül yolunun nereye gittiğinin ve bir apse odağının mevcut olup olmadığının belirlenmesi sağlanıyor. MR ve kolonoskopinin fistülün farklı bir hastalığa bağlı olarak gelişip gelişmediğinin belirlenmesini de sağlayabilen görüntüleme tetkikleri olduğunu söyleyebiliriz. Ancak her hastada mutlaka kolonospiye ihtiyaç duyulmaz. Basit bir fistül durumunda sadece muayene tanı konması için yeterli olabiliyor. Fakat bu sorunun tekrarlaması durumunda ya da altta yatan farklı bir hastalık olduğu şüphesi doğduğunda kolonoskopi ile daha sağlıklı veriler elde edilebileceğini de belirtmek gerekir.

Anal Fistül Nedir?

Aslında fistül çeşitleri sadece ameliyat edecek doktor için çok önemlidir.

• Transsfinterik Fistül
• Suprasfinterik Fistül
• Estrasfinterik Fistül
• İntersfinterik Fistül

Göz atın –> Kıl Dönmesi

Nasıl Tedavi Edilir?

Öncelikle hastaların büyük bölümünün anal fistülün kendi kendine geçmesini beklediğini söyleyebiliriz. Oysa bu durum son derece ender meydana gelir. Çoğunlukla kendi kendine bir iyileşme olmadığından tedavinin kesinlikle en kısa zamanda yapılmasına ihtiyaç olur. Kendi kendine geçmesini beklemek ise beyhude bir bekleyiştir. Hem hastaya zaman kaybettirir hem de rahatsızlığın daha da ilerlemesine yol açar. Bundan daha da önemlisi, fistülün ilerlemesi durumunda bu bölgede cilt kanserini tetikleme riskidir.

Tedavi ise zorunlu olarak cerrahi müdahale ile yapılabilir. Cerrahi müdahaleye destek amacıyla antibiyotik tedavisi de uygulanabilir. Ancak sadece ilaç kullanımı ile tedavinin mümkün olmadığını da belirtmemiz gerekiyor. Cerrahi müdahalede ‘fistül traktı’ olarak adlandırılan ve içerisinde iltihap olan uzun kanalların açılması gerekir. Ardından kazınması ile bu kanalların temizlenmesi gerekiyor. Elbette yapılan bu cerrahi müdahaleden anal sfinkterler de etkilenebiliyor. İşte bu nedenle mutlaka deneyimli bir hekimin tercih edilmesi gerekiyor.

Bazı hastalarda fistülün çok uzun olduğunu söyleyebiliriz. Bu gibi durumlarda komplike bir cerrahi müdahalenin yapılması gerekiyor. Çoğunlukla mukoza ilerletme flepleri, geç fistülotomi ve seton uygulaması gibi teknikler tercih ediliyor.

Ameliyatın genel anestezi altında gerçekleştirildiği bilgisini de aktaralım. Dolayısıyla anal fistül ameliyatı sırasında asla acı ya da ağrı hissedilmiyor. Sadece işlemden sonra hafif bir ağrı hissedilmesi söz konusu olabilir. Bu durumda da doktorunuzun sizin için reçete ettiği ağrı kesici ilaçları kullanabilirsiniz. Bu sayede ağrının kontrol altına alınması da gayet kolay olacaktır ve hastanın iyileşme dönemi daha konforlu bir şekilde tamamlanacaktır.

Anal Fistül Cerrahi Tedavisi

Perianal fistülün tıbben ilaçla tedavisi şuan için mümkün değildir.

• 1-Fistülotomi

Şayet fistül makatı sıkan kasların az bir kısmını içeriyorsa yapılan ameliyattır.

Bu ameliyat makatın dışındaki delikten geniş bir şekilde kesilerek makattaki (anal kanal) iç ağıza kadar bir delik şeklinde çıkarılır. Şonuçta yeni bir tünel oluşturulur tünel kendi kendine iyileşir ve kapanır.

• 2- Fistülektomi

Daha basit fistüllerde yapılır. Makat (anal kanal) ve makat dışındaki fistül kanalı üsten açılır ve yara açık bırakılır. Başarı oranı yüksektir.

• 3- Fibrin yapıştarıcılar

Özel bir yapıştırıcı ile fistül traktı ( fistül borusu) içine konur ve fistül traktı kaptılır. Başarı oranı düşüktür.

• 4- Lazer tedavisi

Lazer aletinin ucu fistül traktının sonuna kadar götürülüp lazer yardımı ile yakılarak dış deliğe kadar gelinir ve fistül lazer yardımı ile kapatılır.

Seton Tekniği Nedir? Ne İşe Yarar?

Bu teknik, fistülün bağırsakta ve deride bulunan ağızları arasından medikal bir ip geçirilmesi, bağlanması şeklinde uygulanıyor. Zaman içerisinde bu ipin daraltılması sağlanıyor ve böylelikle dış makat kasını aşamalı bir şekilde kesmesi hedefleniyor. Söz konusu yöntemin başarı oranının % 80 ile % 100 arasında değiştiğini söyleyebiliriz. Konuyla ilgili sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.

Bütün cerrahi tedavilerde nüks (tekrarlama ) şansı yüksektir.

Anal fistül ameliyatlarından sonra neden tekrarlar mı?

Bunun en büyük sebebi cerrahın tecrübesidir. Fistül ameliyatlarında tekrarlama oranları çok yüksektir iyi bir ameliyat olmazsa tekrarlamadan daha büyük sorunlarla karşılaşırlar .  ameliyat esnasında makatı kasan kaslar kesilirse hasta tuvaletini tutamaz . Bu nedenledir ki  fistül ameliyatı olmadan önce çok iyi araştırılmalıdır.

Bilgi sahibi olun –> Hemoroid nedir