Hemoroid genel tanımı ile makat bölgesinde damarların genişlemesi ile birlikte ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Halk arasında basur ya da mayasıl gibi isimlerle de anılan bu sağlık problemi hastaların günlük hayatını da olumsuz yönde etkileyebilir. Bu problem, kalın bağırsağın sonunda yer alan rektum ile anüsteki toplardamarların çeşitli kesecikler oluşturması ile ortaya çıkıyor. Son derece yaygın görülen bir sorun olan basurun toplumun neredeyse yarısında ortaya çıkabildiğini söyleyebiliriz. Basur probleminin nasıl tedavi edildiğine ya da nedenlerine de değineceğiz. Ancak öncesinde belirtileri gözden geçirelim.

Hemoroid Belirtileri Nelerdir?

Öncelikle hemoroid belirtilerinin hastalarda farklı belirtiler gösterebileceğini belirtelim. Özellikle hangi tür hemoroidin olduğuna bağlı olarak belirtiler de değişkenlik gösterebiliyor. Bununla birlikte hastalarda görülen belirtilerin şiddetinin de aynı olmadığını belirtmek gerekiyor.

Eksternal hemoroid belirtilerine şu örnekleri verebiliriz:

• Anüs etrafında şiddetli kaşıntı ve rahatsızlık hissi olması
• Anüs yakınında ağrılı bir yumru ya da şişlik olması
• Oturma pozisyonunda bu bölgedeki ağrının artması
• Dışkıda kan olması

Bu bölgenin ovulması ya da temizliğinin çok uzun süreli yapılması gibi unsurlar hastaların yaşadıkları ağrının artmasına yol açabiliyor. Aynı zamanda uzun süre oturma pozisyonunda kalınmasının da ağrıyı artırdığını söyleyebiliriz.

İnternal hemoroid probleminde yaşanan belirtiler ise şöyledir:

• Dışkıda parlak kırmızı renkte kan olması
• Makat bölgesinden basurun sarkması ve ele gelmesi

Genellikle sarkık olan basurun ağrıya neden olduğunu belirtebiliriz. Sarkıklık olmadığında ağrı şikayeti de oldukça nadir görülür. Elbette bu belirtiler gözlemlendiğinde zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

Hemoroid Neden Olur?

Kronik kabızlık probleminin hemoroid nedenlerinin başında geldiğini söyleyebiliriz. Kabızlık sorunun çok sık yaşanıyor olması durumunda nedenlerinin araştırılması ve tedavinin yapılması, ileride basur oluşmaması açısından da önemlidir. Tuvalette uzun süre kalmak da nedenler listesinde yer alıyor. Bununla birlikte dışkılama sırasında zorlanma da bir diğer basur nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Tüm bunlar bölgedeki kan akışını olumsuz etkileyen unsurlardır. Kan akışının olumsuz etkilenmesi ise zamanla damarların bir havuz oluşturmasına yol açar. Gebelik döneminde basur sorununun sık yaşandığına da değinmek gerekiyor. Nedeni ise uterusun genişlemesi ve damarlara baskı yapmaya başlamasıdır. Dolayısıyla gebelik de tek başına hemoroide neden olabilen bir unsur haline gelebiliyor.

Hemoroid Çeşitleri Nelerdir?

Genel olarak hemoroid problemi 4 farklı kategoride incelenir. Bunlar;

• İnternal
• Eksternal
• Prolapse
• Tromboze

Bu sınıflandırma basurun bulunduğu yere, ortaya çıkan belirtilere göre yapılıyor. Dışkının geçici olarak depolandığı bölüm rektum olarak adlandırılır. Rektumun alt kısmında toplardamar genişlemesi mevcut olduğunda bu durum internal sınıfında değerlendirilir. Bu basur türünün acıya, gerilmeye ya da sıcaklık gibi dış faktörlere çok fazla duyarlı olmadığını belirtebiliriz. Çıkıntının ne oranda meydana geldiğine bağlı olarak 1 ila 4 arasında bir derecelendirme yapılıyor.

Eksternal hemoroidin ise anüs bölgesinin dış kısmında ortaya çıktığını belirtebiliriz. Çoğunlukla mavi renge sahip olur ve kimi zaman da hastalarda kaşıntı ve ağrı şikayeti de görülebilir. İç basurun anüsten çıkarak sarkması durumu prolapse olarak değerlendirilir. Tromboze ise basurun içerisinde kan pıhtısı olması durumunda gündeme gelir.

Hemoroid Evreleri Nelerdir?

Toplumda yaygın bir şekilde görülen iç basur dereceleri 1 ile 4 arasındadır.

Birinci Derece

Basur belirgin olur ancak anal kanaldan çıkıntı mevcut değildir. Buna karşın kanama şikayeti de görülebilir.

İkinci Derece

Sadece bağırsak hareketleri esnasında basur kanalı dışarı yönlü çıkıntı oluşturur ve sonrasında kendiliğinden geri döner.

Üçüncü Derece

Bazı vücut hareketlerinde, egzersiz sırasında ve bağırsak hareketlerinde basur makat bölgesinden çıkıntı yapar. Fakat üçüncü derece iç basurda bu çıkıntı kendiliğinden içeri girmez, parmakla itmek gerekir.

Dördüncü Derece

Basur tamamen sarkık şekildedir. İçeri giremez ve parmakla da itilemez.

Hemoroid Tanısı Nasıl Konur?

Yapılan araştırmalar hemoroid problemi yaşayan kişilerin çok büyük bir bölümünün utandıkları için doktora gitmediklerini ortaya koyuyor. Hastaların % 4’ünün şikayetler başladığında doktora başvurduğu, kalan kısmının ise hastalığın çok zorladığı dönemlerde doktora gitmeyi tercih ettiği görülüyor. Oysa muayene ile tanı konması, hastalık ilerlemeden tedaviye başlanabilmesi bakımından oldukça önemlidir. Dış hemoroidin yapılan muayene ile rahatlıkla tespit edilebildiğini ve tanı konulabildiğini söyleyebiliriz. İç basur tanısı için anal kanal ve rektum muayenesinin yapılmasına ihtiyaç duyulur. Rektum muayenesi de doktor tarafından parmakla yapılabiliyor.

Ender durumlarda doktorunuz bazı ileri tetkiklerin yapılmasını isteyebilir. Kimi zaman kalın bağırsağın kolonoskopi ile incelenmesi de gerekebilir. Uç kısmında mikro kamera bulunan bir alet ile yapılan bu incelemeye hangi durumlarda gerek duyulduğunu ise şu şekilde açıklayabiliriz:

• Farklı bir sindirim sistemi hastalığı olduğu yönünde bulgulara rastlanması
• Kalın bağırsak kanseri şüphesinin olması
• Hastanın orta yaşta olması ve yakın bir tarihte kolonoskopi yapılmamış olması

Sonuç olarak tanı konması için mutlaka kolonoskopiye ihtiyaç duyulacağı şeklinde bir düşünceye kapılmamak gerekiyor. Bu işlem sadece doktor tarafından gerekli görüldüğünde yapılır. Bunun dışında sadece muayene ile tanı konması da mümkün olabiliyor.

Dikkatinizi çekebilir –> Anal fissür

Hemoroid Tedavisi Nasıl Yapılır?

Elbette hastalar hemoroid tedavisinin nasıl yapıldığını da merak edebiliyor. İç basurun olması ve derecesinin de düşük olması durumunda ilaç ile tedavi seçeneği değerlendirilir. Bu gibi durumlarda cerrahi müdahaleye gereksinim olmaz. Şayet farklı komplikasyonlar gelişirse ya da ilaç tedavisi ile başarı elde edilemezse ameliyat seçeneğinin düşünülmesi gerekir. Dış basurda ise hastanın şikayetlerinin olmaması durumunda bir müdahale yapılmayabilir.

Bu rahatsızlıkta ilaç tedavisinin temel amacı basuru iyileştirmek değil, şikayetleri kontrol altına almaktır. Zira sadece ilaç kullanımı ile hemoroidin tamamen düzelmesini sağlamak mümkün olmaz. Sadece hastaları rahatlatmaya yönelik olarak uygulanan bir tedavi yöntemidir. İlaçların hap şeklinde olanlarının yanı sıra mendil, krem ya da fitil şeklinde olanları da bulunuyor. Hastanın rahat bir şekilde kullanabileceği ilaçlar doktor tarafından reçete edilir.

Hemoroidde Cerrahi Tedavi Nasıl Yapılır?

Kapalı ameliyat (Longo) (stapler hemoroidopeksi)

• İtalyan Antonio longo tarafından 1997 yılında bulunan bir alet yardımı ile yapılan bir ameliyattır.
• 1999’da Türkiye’de biz de yapmaya başladık .
• Bizim serimizde başarılı bir ameliyatın en önemli özelliği ameliyat sonrası ağrı olmaması ve uzun vadede başarı oranının yüksek olmasıdır.

Lazer hemoroidektomi

• Her zaman olan bir yöntemdir .
• Bir aralar radyofrekans kullanıp lazer dediler ama şuan  bir prop(uç) yardımı ile hemoroid pakesi içinin lazerle yakılması işlemidir .
• Grade 1-2 hemoroidler için uygundur.

Band Hemoroidektomi

Yine  bir alet yardımı ile hemoroid pakesinin altıbir lastikle sarılarak ve kangrene yol açılır ve hemoroid pakesinin düşmesi sağlanır.

Ligasure Hemorroidectomia

Biz genelde tavsiye etmiyoruz .Sebebi, ısı yardımı ile hemoroid pakesinin kesilerek alınmasıdır. Sorun ısı yardımı ile olduğu için yanıklar oluşmakta ve iyileşme uzun olmaktadır.

Ferguson hemoroidektomi

Makattan içeri girilerek hemoroidin en arka kısma gidilerek dikişler konur ve hemoroid flep olarak çıkarılıp sonuna kadar dikiş konur.

Parks ameliyatı (submukozal hemoroidektomi)

Daha yüzeyel dikiş konur ve yara kapatılmaz.

Milligan AND Morgan hemoroidektomi

Sadece hemoroidin en uç kısmına dikiş konur, hemoroid çıkartılır ve yara açık bırakılır.

Whitehead hemoroidektomi

Tüm pakelerin alındığı türdür ve çoğu zaman hastalarda darlık olup kabızlık sorunlarına yol açar. Bu nedenle günümüzde kullanımı çok azdır. Hocam Kazım Sarı’nın en sevdiği ameliyattı .O da son zamanlarda longa yapmaya başlamıştır.

Ultrasonik -harmonik scalpel hemoroidektomi

Ultrasound kullanılarak hemoroidlerin damar yapısı bulunarak dikiş atılır. Amaç hemoroidin kansız kalıp sönmesidir. Bu yöntem de mucize olarak çıkmıştır fakat günümüzde hem fiyatının yüksek olması hem de etkinliğin az olması nedeniyle kullanımı azdır.

Hemoroide Ne İyi Gelir?

Öncelikle basur sorunu olan hastaların beslenme ve yaşam şeklinde bazı değişimlere gitmesi gerektiğini belirtmeliyiz. Bu noktada mayasıla ne iyi gelir sorusunun yanıtı da önem taşıyor. Şayet hemoroid şikayetlerini azaltmak isterseniz aşağıda sıralanan her bir unsura dikkat etmelisiniz.

• Zeytinyağlı yemekler tüketilmelidir
• Gün içerisinde mutlaka lifli gıdalar tüketmeye özen gösterilmelidir
• Günde 2 – 3 litre su tüketimini asla aksatmamak gerekir
• Tuvalette uzun süre kalınmamalıdır
• Kırmızı et tüketimini ciddi oranda sınırlandırmak gerekir
• Hamur işi, pilav çeşitleri ve makarna çeşitleri gibi yüksek oranda karbonhidrat içeren gıdalardan uzak durulmalıdır
• Uzun süre oturma pozisyonunda kalmaktan kaçınılmalıdır
• Kronik kabızlık sorunu yaşayanlar mutlaka doktora başvurmalı ve mayasıl gelişmeden tedavinin yapılmasını sağlamalıdır
• Baharat çeşitleri ile acı biber hemoroidin olduğu bölgeyi tahriş eder ve bu nedenle acı biber ile baharat çeşitlerini tüketmemek gerekir
• Mevsiminde olan meyve ve sebzelerin tüketilmesi, öğünlerde posalı gıdalara ağırlık verilmesi hastaların şikayetlerini azaltır
• Dışkılama ihtiyacının olmasını beklemeden tuvalete gidilmesinde fayda vardır

Merak edenler için –> Kolon kanseri

Gebelikte Hemoroid

Gebelikte hemoroid oluşmasının ana sebebi bebeğin büyümesi nedeniyle hastanın karın içindeki basıncın artması, bacaklardan gelen toplar damarların yavaş çalışması sonucu kanın göllenmesine sebep olur ve kabızlığın artması  sonucunda, hem hemoroid hem de varis oluşumuna sebep olur. Diğer bir sebep ise hamilelikte progesteron hormonunun düz kaslardaki gevşetici etkisi olabilmektedir.

Yine hamilelikte kullanılan demir preparatları kabızlığa sebep olabilir. Son olarak rahim büyüdükçe kan akışı hızlanıp toplardamar üzerindeki basıncı artırarak hemoroid oluşumuna sebep olmaktadır.

Gebeliğin son üç ayında daha fazla görülür. Gebelikte hemoroid çok sıkıntılı bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Buradaki iyi durum hamilelik sonuçlanınca hemoroidlerde kaybolur.

Gebelikte hemoroid oluşumunu önlemek için ne yapılabilir?

Gebelikte amaç öncelikle kabız kalmamaktır. Bol sıvı lifli gıdalar yemekle birlikte tuvalet ihtiyacının bekletmemek lazımdır.

Hamilelikte oluşan hemoroid çocuğa zarar verir mi ?

Özellikle son trimester (son üç ay) oluşan hemoroidler çok sıkıntısı olursa ameliyat bile yapılabiler ama asıl olan ilaçlarla tedavi etmektir, Hamilelikte hemoroid çocuğa herhangi bir zarar vermemektedir.

Gebelikte hemoroid olan kişi doğumu nasıl yapmalıdır ?

Bu durum doktora kalmakla birlikte genellikle önerimiz sezaryendir. Çünkü fazla ıkınma olacağından hemoroid ilerleyebilir onun için hemoroidi olan gebelerde SEZARYEN  doğum doğru tercihtir.

Hemoroid ameliyatı sonrası neler oluyor?

Aslında ameliyat sonrası ağrılar, ameliyatı yapan cerraha ve yaptığı ameliyat türüne göre değişir.

Kapalı ameliyat sonrası

Şayet kapalı ameliyat (LONGO-STAPLER HEMOROİDOPEKSİ) olduysanız çok az bir ağrınız olabilir, ilk tuvalet kanlı çıkma mümkündür. Bu ameliyatta dışarıdaki pakeler kalabilir ve bunlar zamanla geçer.

Bu ameliyatta iki önemli faktör vardır:

Birincisi doktorun tecrübesidir şayet  kapalı ameliyatta doktor yeterince dış kısımdan işlemi yaparsa ameliyat sonrası çok ağrı olur . İkincisi ise kullanılan aletin FDA VE CE onayı olmayan malzemeler kullanılmasıdır. Bu durum da hayati risk oluşturmakta, özellikle kanamaya sebep olmaktadır. Hastanın mutlaka kullanılan aleti görmesi gerekmektedir.

Açık ameliyat sonrası

Ağrı ve kanama kaçınılmazdır ama zaman içinde azalarak geçmesi gerekmektedir.

Hemoroid ve Beslenme

Hemoroid rahatsızlığı beslenme alışkanlıklarıyla yakından ilişkilidir. Eğer hemoroid söz konusuysa hastalığın ileri boyutlara gelmesini önlemek  ve kişinin yaşam kalitesini düşüren hemoroidi önlemek için hemoroide uygun beslenme şekli oluşturması oldukça önemlidir.

Dışkılama eyleminin rahat olabilmesi için günde en az 2,5-3 lt su tüketmek, bol lifli beslenme şekli benimsenmelidir. Acı, baharatlı yiyeceklerin tüketimi bazı toplumlarda daha yaygındır, buna bağlı olarak makatta yanma ve ağrı hissi oluşur ve dışkılama sırasında hemoroid riskini artırır.

Hemoroid rahatsızlığının oluşumunun önüne geçmek, hemoroidin ilerlemesini engellemek ve hemoroid hastalığından kaynaklanan şikayetleri azaltmak için uyulması gereken bir beslenme şekli vardır. Buradaki besinleri tüketilmesi gereken ve tüketilmemesi gerekenler olarak ikiye ayırabiliriz.

Göz atmalısınız –> Dengeli beslenme tüyoları

Tüketilmesi Önerilen Besinler:

Kepekli ve tahıllı gıdalar: Lifli bir beslenme şekli tercih edilmelidir. 20-50 yaş grubundaki kişilerin diyetlerindeki günlük lif miktarı, erkeklerde ortalama 40 gram kadınlarda da 25 gram kadar olmalıdır. Bazı besin düzensizliklerine neden olmamak için de, diyetteki lif miktarının günde 50 gramı aşmamalıdır. Tam buğday veya çavdarlı ürünleri tüketmek sindirime büyük fayda sağlamaktadır. Bunların yanında yulaf ve buğday kepeğinin de tüketilmesi önem taşımaktadır.

Sebzeler: Olabildiğince her öğünde tüketilmelidir kabızlığı engellemektedir, bağırsağın rahat çalışmasını sağlar. Brokoli, ıspanak, lahana, kereviz, karnıbahar, enginar, pırasa, bürüksel lahanası, bamya, bezelye gibi besinlere beslenmede yer verilmelidir.

Meyveler: Meyveler kabuğu soyulmadan tüketilmelidir, meyveler bağırsağın rahat düzenli çalışmasını sağlamakta ve kabızlığı engellemektedir. Elma, üzüm, armut, incir, kayısı gibi meyveler kurutulmuş veya komposto şeklinde de tüketilir. Vücut direncini artırmada sebze ve meyvelerin önemi oldukça büyüktür. Elma (kabuklu), kayısı, yaban mersini (çay üzümü), kavun, karpuz, kiraz, vişne, üzüm, şeftali, armut,erik, ahududu, çilek gibi meyveler tercih edilebilir. Limon, greyfurt ve portakal hem lif ve hem de C vitamini içerir, ancak özellikle makatta yanma sorunu olan hastaların yakınmalarının artmasına neden olur.

Baklagiller: Bitkisel protein ve lif açısından zengin bir besin grubu olan baklagiller hemoroid rahatsızlığını önlemekte faydalıdır. Mercimek, bulgur, nohut, bakla, kuru fasulye gibi besinlere de mutlaka yer verilmelidir.

Kuruyemiş ve kuru meyveler: Ceviz, fındık, bademin, kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir, kuru erik beslenme programında yer alması gereken besinler arasındadır.

Tüketilmemesi Gereken Besinler:

Acı, ekşi, baharatlı gıdalar:  kırmızı biber, karabiber, pul biber, acı biber, isot vb. acı baharatlar yendiğinde yanma hissiyle tuvalette daha fazla ve şiddetli ıkınma ya da tuvalette daha uzun kalmaya, dışkılama güçlüğüne sebep olabilir ve bu durum hemoroid şikayetlerini artırabilmektedir.

Makat bölgesinde tahriş oluşturulabilen gıdalar: Domates, patlıcan ve baharatlar şikayetlere sebep olabilmektedir. Böyle durumlarda hangi gıda olduğu tespit edilerek ondan uzak durmak gerekmektedir.

Tahrişe sebep olabilecek besinler:

• –Aşırı alkol kullanımı, şarap ve bira gibi mayalı içkiler
• -Fast-food tarzı yiyecekler
• -Rafine gıdalar (hazır gıdalar)
• -Hamur işleri: kek, pasta, beyaz ekmek
• -Tuzu çok fazla tüketmek
• -Turunçgiller (limon, mandalina, portakal, greyfurt gibi)
• -Kahve, kola çay gibi kafein içeren içecekler
• -İçecekler: enerji içecekleri, asitli içecekler
• -Ketçap
• -Çikolata
• -Kızartma yöntemi ile pişirilen besinler
• -Yüksek yağ içeren süt ürünleri fazla tüketildiği durumda da makat bölgesinde kaşıntı meydana gelmektedir ve bu durum kabızlığa neden olmaktadır.
• -Demir ilaçları da kabızlığa neden olur. Demir takviyesi için alternatif arıyorsak bu konuyu doktorunuza mutlaka danışın.

Hemoroid ile beslenme arasında doğrudan ilişkilidir. Yediğimiz ve içtiğimiz gıdaların vücudumuza sağladığı yararların farkında olmak, sadece hemoroid değil birçok hastalığın da önüne geçmekte bize yardımcı olacaktır. Bilinçli beslenme alışkanlığı kazanmak temel hedefimizdir. Protein, yağ ve karbonhidratı dengeli bir biçimde tüketerek; bilinçli ve seçici davranarak sağlıklı beslenerek, yaşam kalitemizi artırmayı hedeflemeliyiz.

Konuyla ilgili tüm sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.

Bilgi sahibi olun –> Reflü nedir?

 

Detaylı bilgi için bizlere ulaşabilirsiniz:
Sabit Tel: 0212 230 20 08
Cep Tel: 0505 120 82 62