Mide ülseri mide ya da oniki parmak bağırsağının (duedonum)mide asidi ve sindirim sıvıları nedeniyle hasara uğraması olarak açıklanabilir. Dokularda meydana gelen bu hasar aynı zamanda doku kaybını da beraberinde getirebiliyor. Hatta bu doku kaybının derinlere inmesi ve enflamasyon olarak adlandırılan yaralara neden olması da söz konusudur.
Elbette bu rahatsızlık kişide oldukça ciddi şikayetlere yol açabiliyor. Bu şikayetler kişinin yaşam kalitesini, uyku kalitesini olumsuz etkileyecek kadar şiddetli bir boyut da kazanabiliyor. Yapılan incelemeler ülser probleminin bahar aylarında daha sık yaşandığını da ortaya koyuyor. Midede ülserin gelişmesi durumunda ne gibi belirtiler olduğunu, kimlerde daha sık görüldüğünü ve tedavisinin nasıl yapıldığını da açıklayacağız. Ancak öncesinde nedenleri üzerinde durmakta fayda var.
Yazı İçeriği
Mide Ülseri Nedenleri Nelerdir?
Genel olarak bakıldığında mide ülseri nedeninin oniki parmak bağırsağıyla mideyi koruyan mukus tabakasının azalması olduğunu söyleyebiliriz. Mukus tabakası sindirim enzimlerinden mideyi ve oniki parmak bağırsağını koruma görevini üstleniyor. Ancak bu tabakanın azalmasına bağlı olarak da söz konusu dokular savunmasız kalıyor. Mide ülserinin nedenlerine bakıldığında ise en yaygın olanları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Dengesiz ve sağlıksız beslenme
- Tuz tüketiminin fazla olması
- Besinleri az çiğneyerek yutmak
- Uzun süre aç kalmak
- Mideyi fazla dolduracak kadar yemek tüketmek
- Uykusuzluk
- Yorgunluk
- Hijyenik olmayan gıdaları tüketmek
- Genetik faktörler
- Stres
Tüm bunlarla birlikte sigara ve alkol tüketiminin de mide ülserine yol açabileceğini belirtmek gerekiyor. Bazı hastalarda farklı nedenlere bağlı olarak kullanılan ilaçların da ülsere sebebiyet verebildiğini söyleyebiliriz. Ülkemizde ve dünya genelinde ülserin en önemli nedenlerinden biri de ‘helicobakter pylori’ olarak adlandırılan bakteridir. Bu bakteri de mide mukozasına zarar verebiliyor ve kısa zaman sonrasında da bu probleme neden olabiliyor.
Mide Ülseri Belirtileri Nelerdir?
Her hastada belirtiler aynı olmayabilir. Bazı hastalarda mide ülseri belirtileri son derece hafif düzeyde ortaya çıkarken bazı hastalarda gece uykularını etkileyecek kadar şiddetli olabiliyor. Dolayısıyla belirtiler benzer olsa da semptomların şiddetinin kişiden kişiye değişiklik gösterdiğini belirtmek mümkündür. Yaygın biçimde gözlemlenen belirtileri ise kısa bir liste halinde aktarabiliriz:
- Midede yanma
- Midede ağrı
- Mide bulantısı ve kusma
- Kusmanın hastanın midesiyle ilgili rahatlama yaşatması
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Şişkinlik ve gaz problemi
- Sıklıkla acıkma
- Yemek yedikten sonra mide ağrısı hissetme
- Hazımsızlık
Tüm bu belirtiler ile birlikte bazı hastalarda sırt ağrısı yaşandığını da belirtmemiz gerekiyor. Hatta bazı hastalar midesinde hafif bir ağrı hissederken sırtında daha şiddetli bir ağrı şikayeti olduğunu dile getirebiliyor. Elbette bu belirtilerden sadece biri görülse bile zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor. Bu sayede gerekli inceleme ve muayeneler yapılabilir. Hasta için uygun tedavi seçeneklerine hemen başlanır ve hastanın kısa zamanda rahatlaması sağlanabilir.
Mide Ülseri Tedavisi Nasıldır?
Hastaya mide ülseri tanısı konmasının ardından en uygun tedavi planlaması gerçekleştirilir. Tedavi için genellikle ilaç kullanımı uygun görülür. Bu ilaçlar H2 reseptör blokerleri ile proton pompa inhibitörleri şeklindedir. Amaçları ise mide asidini azaltmak ve bu sayede yakınmaları da minimum seviyeye indirgemektir. Midenin doğal asidinin ülser üzerindeki etkisinin ilaçlarla azaltılması sayesinde hastaların şikayetleri de büyük oranda ortadan kalkabilir. Özellikle protein pompa inhibütörleri midedeki asiditeyi azaltma etkisi ile tercih edilen ilaçlardır. Bu ilaçların H2 reseptör blokerlerine göre daha güçlü bir etkiye sahip oldukları söylenebilir.
Elbette tedavi ile birlikte hastaların mutlaka diyet uygulaması da gerekiyor. Halk arasında ‘ülser diyeti’ olarak da adlandırılan bu diyet programı kapsamında hastaların bazı gıdalardan kesinlikle uzak durması gerekiyor. Uzak durulması gereken gıdalara ise şu örnekleri verebiliriz:
- Ekşi gıdalar
- Soğanlı yiyecekler
- Acılı yiyecekler
- Baharatlı gıdalar
- Kızartmalar
- Aşırı şeker içeren gıdalar
- Aşırı yağ içeren yiyecekler
- Asitli içecekler
- Alkol
Tüm bunlarla birlikte hastaların günlük su tüketimine de dikkat etmesi ve midesinin uzun süre boş kalmasını engellemesi durumunda tedaviden çok daha iyi sonuçlar alınabiliyor. Bir anlamda tedavinin başarılı olabilmesi için hastaların ülser diyetini de uygulaması gerekiyor diyebiliriz. Zira bu diyet hastaların şikayetlerinin azalması bakımından da son derece önemlidir.
Mide Ülseri Kimlerde Görülür?
Ülkemizde on iki parmak ülserinin mide ülserinden daha yaygın bir şekilde görüldüğünü söyleyebiliriz. Kadınlar ile erkekler arasında görülme oranı kıyaslandığında erkeklerde 3 kat daha fazla görüldüğü de ortaya çıkıyor. Özelikle 30 ile 50 yaş arasında sıklıkla görülen bir rahatsızlık olduğunu söyleyebiliriz. 60 yaş üzerinde olan kişiler incelendiğinde ise mide ülseri rahatsızlığının bu yaştan sonra kadınlarda daha fazla görüldüğü anlaşılıyor. Genellikle beslenme düzenine dikkat etmeyen ve sağlıksız beslenen kişilerde yaygın biçimde görüldüğünü de belirtebiliriz.
Sıklıkla merak edilen unsurlardan biri de stres ile ülser arasındaki bağlantıdır. Aşırı stres ya da uzun süreli stres ülsere adeta zemin hazırlıyor. Bununla birlikte var olan ülserin de daha uzun süreli bir rahatsızlığa dönüşmesine neden olabiliyor. Dolayısıyla ülserle stres arasında da yakın bir ilişki bulunduğundan söz edilebilir.
Mide Ülseri Kansere Çevirir Mi?
Hastaların sıklıkla sorduğu sorulardan biri de ülserin kansere dönüşme riski üzerinedir. Maalesef mide ülseri rahatsızlığının kansere dönüşme riski mevcuttur. Ancak bu konuda kritik bir unsura değinmek gerekiyor. Mide ülserinin kanser başlangıcı olmadığını belirtelim. Bir diğer deyişle ülser ile kanser aynı anlama gelmez. Ülser sorunu yaşayan birinin kanser başlangıcında olduğu düşünülmemelidir. Sadece ülserin ilerleyen dönemde kansere dönüşme olasılığının mevcut olduğunu belirtmek gerekiyor. İşte bu nedenle hastaların derhal tedaviye alınması ve yakından takip edilmesi önemlidir.
Mide Ülseri Ameliyatı Nasıldır?
Yaklaşık 40 yıl önce yani mide ilaçların olmadığı dönemlerde elimizdeki tek alternatif mideni asit üreten kısmı olan antrumu ameliyatlala çıkarmaktı ama imde koruyucu ilaçların üretimi ve kulsnımı ile zaman içinde mide ameliyatları çok azalmıştır. Öncelikle mide ülseri durumunda hastanın hemen ameliyat olması gerekmez. Elbette ameliyat da bir tedavi seçeneğidir. Ancak çoğunlukla ilaç tedavisi ile başarılı bir netice elde edildiğinden cerrahi müdahaleye gerek kalmaz. Ancak kimi zaman kanama, daralma ya da tıkanma gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.
Bununla birlikte midede delinme problemi de görülebiliyor. Bu gibi durumlarda ise cerrahi müdahale kaçınılmaz oluyor. Ameliyat genel anestezi ile gerçekleştiriliyor ve işlem sırasında hastanın acı ya da ağrı hissetmesi mümkün olmuyor. İyileşme süresinin de nispeten çok uzun olmadığını söyleyebiliriz.
Merak edenler için –> Akalazya
Mide Ülseri Ağrısına Ne İyi Gelir?
Hastalarda mide ülseri ağrısını gidermek için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunuyor. Bu hususları da hemen sizlere aktaralım:
- Sağlıklı ve dengeli beslenin
- Sabahları mutlaka kahvaltı yapın
- Gün içerisinde su tüketimine dikkat edin
- Kızartma, aşırı tatlı ve tuzlu yiyecekler ile yağlı yemekler tüketmeyin
- Çay ve kahve tüketimini minimuma indirgeyin
- Gün içerisinde 3 öğün yemek tüketin
- Porsiyonların küçük olmasına dikkat edin
- Midenin uzun süre boş kalmasını önleyin
- Gün içerisinde mutlaka yoğurt ya da süt tüketin
- Ağrının çok artığı dönemlerde akşamları buharda pişmiş yiyecekleri tercih edin
Mide ülseri teşhisi nasıl konur
Yukarıda belirtilen mide ülseri şikayetleri mide ülseri teşhisi koymaya yetmez. Kesin tanının en kolay olarak hastaya gastroskopi yapılmasıdır. Halk arasında endoskopi olarak geçmesinin sebebi kolonoskopi ve gastroskopi işleminin tamamına endoskopi denir.
Gastro işlemi sırasında endoskopist mideyi görsel olarak değerlendirir. Şayet sıkıntılı bir durum varsa midenin o bölgesinden biobsi (ufak bir mide parçası) alır. Patolog bu biobsi parçasını değerlendirir . tedavide bu patoloji raporuna göre düzenlenir.
İlginizi çekebileceğimizi düşündüğümüz diğer makalemiz:
Tıkla öğren –> Kolon kanseri
Mide ülseri tedavisinde diyet önemli midir?
Ülser, midede asit artışı, zamanında tedavi edilmeyen gastrit, karaciğerde fonksiyon bozukluğu veya safra asidinin yetersiz olması, koroner arter kalp hastalıkları, sindirimi zor olan besinlerin sıklıkla tüketilmesi, Çay, kahve gibi içeceklerden ötürü aşırı kafein alımı, alkol ve gazlı içeceklerin gereğinden fazla tüketilmesi sonucunda midede tahribat meydana gelmesiyle oluşan bir hastalıktır. Ülser hastalığına sahip olan bireyler aşağıda yer alan beslenme kurallarına dikkat etmelidir.
- Yemekler iyi çiğnenmelidir.
- Baharat ve acılı yiyeceklerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Alkol ve gazlı içecek kesinlikle tüketilmemelidir.
- Sigara içmek mide hareketlerini artırmaktadır. Bu nedenle sigara içilmemelidir.
- Ülser tedavisinde kullanılan ilaçlar kabızlık problemine yol açabilmektedir. Bu nedenle bol miktarda (günlük 20-30 gr) lif alımı sağlanmalıdır.
- Turşu gibi tuzlanmış ve salamura besinler mide mukus tabakasını olumsuz etkileyeceğinden çok nadir tüketilmelidir. Yemeklere ekstra tuz ilave etmekten kaçınılmalıdır.
- Kafein oranı yüksek olan çay kahve gibi içeceklerin tüketimi azaltılmalıdır. Kahve günde 1-2 fincan; Çay ise 3-4 fincandan fazla tüketilmemelidir.
- Salam, sucuk, sosis, pastırma gibi tuz içeriği yüksek olan işlenmiş et ürünlerinin tüketimi kesinlikle tavsiye edilmez.
- Kızarma, hamur işi gibi aşırı yağlı yiyeceklerden ve ketçap mayonez gibi yağ içeriği yüksek olan soslar tüketilmemelidir.
- Yemekler çok sıcak ya da çok soğuk tüketilmemelidir.
- Yemekler çok iyi çiğnenmelidir ve yavaş tüketilmelidir.
- Yeterli ve dengeli bir beslenme planı hakim olmalıdır. Öğünler arasındaki zaman farklı 2-3 saati geçmemelidir.
Mide ülseri olan hasta oruç tutabilir mi?
Mide ülseri olan hastaların oruç dönemindeki uzun süre aç kalması mide asidini artırdığı gibi maalesef mide delinmesine (peptik ulcus perferasyonu) yol açabilir . Bu nedenledir ki mide ülseri olan hastaların mutlaka doktor kontrolünde oruç tutmaları gerekmektedir.
İlaçlar mide ülseri yapar mı?
Bazı ilaçlar maalesef midedeki asit salınımını artırmaktadır buda midede ülser oluşuma yada olan ülserin ilerlemesine sebep olmaktadır. Bu ilaçlar genellik le romatizmal ilaçlar, aspirin, ağrı kesiciler başta olmak üzere bir çok ilaç mideye yan etki yapmaktadır bizim önerimiz bu tür ilaçların tok alınması yanında mutlaka doktorun tavsiyelerine uymaktır.
Mide ülserine hangi ilaç kullanılır?
H 2 reseptörü dediğimiz midenin asit oranını düşüren ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak son zamanlarda yeni ilaçlar piyasaya çıkmıştır, bu nedenledir ki bu ilaçlarlar mutlaka doktor tavsiyeleri ile kulanılması önerilmektedir.
Mide ülseri ile mide reflüsü arasındaki fark nedir?
Mide reflüsü daha çok özefagus ( yutak borusu) ilgilendiren bir durumdur. Belirtileri aynı olmakla birlikte reflü hastalarının boğazda yanma kalp krizine benzer ağrılar ağıza acı su gelmesi gece yüksek yastıkta yama gibi daha şiddetli septomları olmasının yanında ilerde kansere çevirme oranının yüksek olması nedeniyle tedaviye dirençli hastaların ameliyat olması önerilmektedir.
Bilginiz olsun –> Reflü
Detaylı bilgi için bizlere ulaşabilirsiniz:
Sabit Tel: 0212 230 20 08
Cep Tel: 0505 120 82 62